شیردهی نوزاد – رژیم غذایی پس از زایمان

شیردهی نوزاد پس از بارداری مهمترین دوران زندگی برای مادر و نوزاد است. در این دوره مانند بارداری نوزاد و مادر به بیشترین مقدار مواد مغذی برای سلامت و رشد نیاز دارند.
تمام نیازهای نوزاد تا ۶ ماهگی تنها از شیر مادر تامین می شود.

علاوه بر افزایش نیاز به آهن , نیاز به سایر ویتامین ها و املاح معدنی در دوران شیردهی افزایش می یابد . از شایع ترین کمبودها , کمبود ویتامین دی است . در مادرانی که در معرض نور افتاب قرار نمی گیرند و یا مکمل غذایی دریافت نمی کنند , مقدار این ویتامین در شیر مادر برای تامین نیازهای نوزاد کافی نیست .
کمبود ویتامین ب۱۲ که منبع غنی آن گوشت و فرآورده های حیوانی است , در بین زنان گیاهخوار شایع است . بنابراین مادر نیاز به مصرف مکمل دارد.
در مورد سایر مواد معدنی مانند روی , کلسیم و آهن حتی اگر مادر کفایت دریافت نداشته باشد , مقدار آن در شیر کاهش نمی یابد . به این معنا که برای تامین این ریزمغذی ها از ذخایر بدن مادر استفاده می شود . در صورت عدم دریافت کافی منابع غنی از این ریزمغذی ها , به علت استفاده از ذخایر جهت تولید شیر با کیفیت مناسب , مادر متضرر شده است و ممکن است در آینده دچار بیماری هایی چون پوکی استخوان , کم خونی و … شود .

چه عواملی شیر مادر را کاهش می‌دهند؟

از مهمترین عوامل کاهش حجم شیر , استرس و بهم ریختگی روانی است . در اثر استرس و یا افسردگی تمایل به شیردادن در مادر کم می شود و همین نامنظم بودن شیردهی نوزاد باعث کاهش تولید شیر می شود .

از علل تغذیه ای که البته تاثیر غیر مستقیم باعث کاهش تولید و ترشح شیر می شود , چای پر رنگ و قهوه است . کافئین موجود در چای و قهوه مدر است و باعث از دست رفتن آب از بدن مادر و ایجاد کم آبی می شود . بنابراین بهتر است مصرف نوشیدنی های کافئینی محدود شو۱۱۱۱د .

همچنین عدم دریافت کافی انرژی و پروتئین نیز باعث کاهش تولید شیر می شود . در نتیجه مادران شیرده باید توجه داشته باشند که روزانه از گروه های مختلف غذایی به ویژه شیر و لبنیات و گوشت , کافی دریافت کنند که هم به دریافت انرژی کافی و هم دریافت پروتئین مورد نیاز مادر شیرده کمک می نمایند.

دریافت چربی های ضروری فراموش نشود!
چربی در شیر مادر مستقیما مرتبط با نوع و مقدار چربی موجود در رژیم غذایی است . چربی ها و به ویژه اسیدهای چرب ضروری نقش های مهم و کلیدی در تشکیل ساختار بدن دارند . برای رشد و تکامل سلولها به ویژه سلول های مغزی و بینایی ضروری هستند .
اسیدهای چرب امگا۳ و امگا ۶ درصد بالایی از غشای سلول های مغزی را تشکیل می دهند .

دریافت کافی آب
آب جز اصلی و غالب شیر است . بنابراین بدیهی است که مادر شیرده نیاز بیشتری به دریافت آب دارد . بهتر است مادران شیرده پس از هربار شیردهی نوزاد یک لیوان آب بنوشند .